سرویس و تعمیر اجاق گازGas cooker service and repair

---

ساختمان،اجزاء و چگونگي كار اجاق گاز:

اجزاء معمول اجاق گاز فردار- بدنه -عايق(پشم شيشه)چندراهه-شيرها - نازل ها- محفظه مخلوط هوا و گاز (يا لوله هاي رابط متصل به مشعل ها)-مشعل ها -شمعك (پيلوت)-ترموكوپل- فندك- ترموستات- درجه تنظيم حرارت- ساعت با زنگ خبر و جوجه گردان.

ساختمان اجاق گاز ها

تقريبا" مشابه هم است در اجاق ها ،گازي كه توسط شيلنگ به اجاق متصل مي شود ابتدا به لوله اي بنام چند راهه مي رسد.بر روي اين لوله شيرهاي اجاق نصب شده است در انتهاي شيرها نازل ها قرار دارند كه گاز را به داخل لوله هاي رابط مي پاشد چون نازل ها اندكي با لوله هاي رابط فاصله دارند هوا را به دنبال خود بداخل لوله هاي رابط مي كشند و مخلوطي از هوا و گاز كه لازمه احتراق است بوجود مي آيد.قطر سوراخ نازل ها ( اوريفيس ) و فاصله آن ها از لوله هاي رابط حساب شده است و تقريبا" احتياجي به تنظيم و تعمير ندارند ولي در اجاق هاي قديمي در ابتداي لوله هاي رابط محفظه اي با درب متحرك وجود دارد كه به توسط باز و بستن درب (صفحه) مي توان مقدار در صد هوا در مخلوط گاز وهوا را تنظيم نموده تا شعله مناسبي را داشته باشيم .در بعضي از اجاق ها نازل به شير متصل نيست وابتدا لوله هاي رابط به شير متصل شده و بعد در نزديكي مشعل ، نازل طوري نصب شده كه همان مخلوط هوا وگاز را بوجود مي آورد . بعد از لوله هاي مذكور مشعل ها كه محل سوخت اجاق است قرار دارند ودر مجاورت آن ها ترموكوپل و جرقه زن (فندك) قرار دارد.

ياد آوري :براي توضيحات بيشتر در مورد اوريفيس (نازل) و ترموكوپل به قسمت هاي مربوطه مراجعه نماييد.

در شكل يك اجاق گاز فردار داراي محفظه مخلوط هوا و گاز و صفحه تنظيم اين مخلوط نشان داده شده است.



در اجاق گاز هاي فردار محفظه فر توسط يك يا دو مشعل (يكي پايين و ديگري بالا) حرارت داده مي شود اين مشعل توسط دو ترموستات و يك پيلوت با شعله خيلي كوچك كنترل مي شود هنگامي كه فر يا تنور خاموش است، شعله كوچك پيلوت روشن است و چنانچه دكمه كنترل را چرخانيده و روشن كنيم اين دكمه شيري را باز مي كند وجريان گاز را به پيلوت افزايش مي دهد.با زياد شدن شعله پيلوت،بخار داخل لوله مربوطه به ترموستات منبسط مي شود در اثر منبسط شدن بخار داخل لوله ترموستات،شير مشعل باز مي شود واجازه مي دهد كه گاز به مشعل فر برسد، با خروج گاز از مشعل فر، شعله پيلوت آن را روشن مي كند.هنگامي كه درجه حرارت فر به حد تنظيم شده رسيد، ترموستات اصلي فر به كار مي افتد يعني بخار داخل لوله مربوطه به ترموستات اصلي (در اثر بالا رفتن حرارت داخل فر ) منبسط مي شود و شيري را بكار مي اندازد و جريان گاز را به مشعل فر كم مي كند . با پايين آمدن حرارت در فر ، بخار لوله ترموستات منقبض شده و توسط شير عبور گاز ، مقدار گاز ورودي را زياد مي كند و شعله فر بيشتر مي شود بدين ترتيب حرارت داخل فر با كم و زياد شدن شعله مشعل آن توسط ترموستات در حد تنظيم شده اي ثابت نگهداشته مي شود.

تنظيمات اساسي در اجاق گاز:

تنظيم گاز مشعل-هنگامي كه يك دكمه كنترل مشعل در زيادترين حد خود باشد ، دوره مشعل بايد آبي بسوزد وداخل آن يعني در قسمت وسط مشعل ارتفاع شعله بايد در حدود 20 ميليمتر و برنگ آبي متمايل به سبز باشد . اگر شعله مطابق مشخصاتي كه گفته شد نباشد،مخلوط گاز و هوا احتياج به تنظيم دارد . براي اين منظور با آچار مناسب مهره تنظيم كننده گاز را در جهت حركت عقربه هاي ساعت بچرخانيد (مطابق شكل1) تا جريان گاز افزايش يابد و براي كاهش دادن جريان گاز مهره مزبور را عكس حركت عقربه هاي ساعت بچرخانيد.

براي تغيير مقدار هوا ، پيچ تنظيم كننده مخلوط هوا را شل كنيد و صفحه مخلوط كن را تغيير دهيد تا اندازه سوراخ هاي محفظه مخلوط كن تغيير كند و هواي بيشتر يا كمتري وارد محفظه شود.

همانطور كه گفته شد در اجاق هاي جديد مشگل تنظيم گاز مشعل بندرت اتفاق مي افتد و احتياجي به تنظيم مخلوط هوا و گاز نيست ولي در صورت مناسب نبودن شعله مشعل ،مشكل مي تواند از گرفتگي سوراخ نازل و يا گشاد شدن آن باشد كه نازل را تميز يا تعويض مي كنيم.در شكل يك شير گاز معمولي كه در اكثر اجاق گاز ها مورد استفاده قرار مي گيرد همراه با نازل و شكل گسترده آن نشان داده شده است . (پيكان قرمز در شكل نازل ،ومسير ورود و خروج گاز را مشخص كرده است.) در اين شير ها در وسط محور چرخش شير سوراخي وجود دارد ودر آن پيچ قابل تنظيمي است كه دسترسي به آن با پيچ گوشتي باريكي امكان پذير است. با چرخاندن اين پيچ شعله كم اجاق را ، كمتر  ويا بيشتر مي كنيم . ولي بر روي شعله زياد اجاق اثر ندارد. در شكل اين قسمت ها با پيكان سبز نشان داده شده است.



تنظيم شعله پيلوت- رنگ شعله پيلوت بايد آبي باشد و طول شعله پيلوت معمولا" نبايد از 6 ميليمتر كمتر باشد. اگر شعله خيلي كوتاه باشد و يا براحتي خاموش شود ،قاب يا محافظ پيلوت را بيرون بكشيد و سوراخ آن را به آهستگي وبا دقت بوسيله يك ميله نازك تميز كنيد.چنانچه باز هم شعله آن كوتاه بود ،پيچ تنظيم كننده آن را در جهت عكس عقربه هاي ساعت بچرخانيد تا تنظيم شود.(شكل2) .



تنظيم كردن ترموستات فر - اگر حرارت فر خيلي زياد يا خيلي كم باشد ترموستات آن احتياج به تنظيم دارد براي اين كار به طريق زير عمل كنيد. يك دما سنج جيوه اي در فر گذاشته ودرجه فر را روي 180 درجه سانتيگراد بگذاريد، اگر پس از 10 تا 20 دقيقه اختلاف درجه اي كه دماسنج نشان مي دهد با آنچه كه فر را تنظيم كرده ايد بيش از 40 درجه سانتيگراد باشد دليل آنست كه ترموستات معيوب است و بايد آن را عوض كرد . اگر اختلاف درجه دما سنج با آنچه كه فر را تنظيم كرده ايد كم باشد دكمه كنترل را بسته و پيچ تنظيم كننده را (شكل3 ) بطرف زياد يا كم بچرخانيد. هر يك چهارم دور كه پيچ تنظيم را بچرخانيد در حدود 15 درجه سلنتيگراد حرارت فر تغيير مي كند. ( اگر پيچ تنظيم را در جهت زياد بچرخانيد 15 درجه سانتيگراد حرارت فر بالا مي رود واگر در جهت كم چرخانيده شود 15 درجه سانتيگراد حرارت فر پايين مي آيد ) پس از اين تنظيم مجددا" بطريقي كه گفته شد بوسيله دماسنج جيوه اي حرارت فر را كنترل كنيد.

سرويس و نگهداري اجاق گاز :

1-از نصب اجاق در محيط هاي كوچك ودر بسته كه امكان خارج شدن گازهاي بوجود آمده از سوخت نيست خود داري كنيد.

2-اجاق را در مسير وزش باد نصب نكنيد.

3- بر روي محل اتصال دو سر شيلنگ  به لوله كشي گاز اجاق بايد از بست مناسب استفاده شود.

4- طول شيلنگ نبايد از 1/5 متر بيشتر باشد.

5- پس از نصب اجاق با كف صابون محل اتصال دو سر شيلنگ را از نظر نشت گاز تست نماييد.

6- از سر رفتن غذا بر روي اجاق جلوگيري نماييد.

7- هنگام شستوشوي سيني هاي اطراف مشعل ها از سيم ظرف شويي استفاده نكنيد. براي اين منظور از پارچه نمدار همراه با مواد شوينده استفاده كنيد و پس از آن سيني را خشك نماييد.

عيب يابي و تعمير اجاق گاز :

عيب1-پيلوت خاموش مي شود.

علت1 مقدار گازي كه به پيلوت مي رسد كم است.

رفع عيب1 - شعله پيلوت را مطابق آنچه كه توضيح داده شد تنظيم نماييد.

عيب2- پيلوت خاموش مي شود.

علت2- هواي زيادي به مخلوط كن وارد مي شود.

رفع عيب2- در صورتي كه اجاق از نوع مخلوط كن دار است ،صفحه محفظه را كمي ببنديد.

عيب3- مشعل هاي فوقاني اجاق گاز روشن نمي شود .

علت3- پيلوت خاموش است.

رفع عيب3- پيلوت را روشن كنيد.

عيب4- مشعل هاي فوقاني اجاق روشن نمي شود

علت4- سوراخ هاي مشعل يا پيلوت مسدود شده .

رفع عيب4- سوراخ هاي مشعل را با دقت توسط يك ميله باريك يا برس تميز كنيد.نازل پيلوت را تميز يا تعويض نماييد.

عيب5- نوك مشعل ها زرد رنگ مي سوزد.

علت5- نسبت هوا در مخلوط كم است.

رفع عيب5- صفحه تنظيم مخلوط كن را كمي باز كنيد. در اجاق هاي جديد اگر فاصله نازل تا لوله رابط به هم خورده آن را تنظيم نماييد.

عيب6- شعله وزش دارد و صدا مي كند.

علت6- نسبت هوا به گاز در مخلوط زياد است.

رفع عيب6- صفحه مخلوط كن را كمي ببنديد.

عيب7- شعله دود مي كند

علت7-در مخلوط گاز و هوا ، مقدار گاز زياد است.

رفع عيب7- مقدار گاز را كم كنيد. در صورت گشاد شدن نازل آن را تعويض نماييد.

عيب8- شعله مشعل خيلي بلند است

علت8- مقدار گاز و هوا هر دو زياد است.

رفع عيب8 -در اجاق هاي قديمي گاز و هوا را كم كنيد.

عيب9- فر روشن نمي شود

علت9- شعله پيلوت خاموش است

رفع عيب 9- پيلوت را روشن كنيد.

عيب10- فر روشن نمي شود

علت 10- تايمر در وضع صحيح تنظيم نشده.

رفع عيب10- تايمر فر را تنظيم كنيد.

عيب11- فر در درجه حرارت تنظيم شده نگهداري نمي شود .

علت11- ترموستات فر بطور صحيح تنظيم نشده.

رفع عيب11- ترموستات فر را مطابق آنچه كه شرح داده شد آزمايش و تنظيم نماييد.

توجه:در رابطه با عيوب مربوط به ترموكوپل و بوبين و تست آن ها به قسمت ترموكوپل و بوبين مراجعه و رفع عيب نماييد.

پایان مطلب سرویس و تعمیر اجاق گاز

از وب سایت حبیب